راهنمای انتخاب و تهیه بیزینس مدل و بیزینس پلن
طرح های کسب وکار با نام های زیادی همانند برنامه های استراتژیک، طرح های استاندارد، برنامه های عملیاتی، طرح های امکان سنجی، طرح های داخلی، برنامه های رشد تهیه و ارایه می شوند. کسب وکارها در موقعیت های مختلف نیاز به انواع مختلفی از طرح های کسب وکار را دارند.
سوال اینست که چه پارمترهایی هر نوع طرح را از دیگر طرحها براس استفاده منحصر به فرد می کند؟ و چرا و چه نوع طرح کسب وکار را با توجه به نوع فعالیت و موقعیت قرارگیری طرح ، از زمان ایده یابی تا مرحله بهره برداری را در نظر بگیرید؟
در این مقاله، ما یک فرآیند سریع برای یافتن نوع مناسب طرح کسب و کار، همراه با مروری بر هر گزینه را بررسی خواهیم کرد. پس بیایید به شما کمک کنیم تا یک قالب مناسب را برای طرح کسب و کار تان پیدا کنید.کار را با یک سوال آغاز می کنیم .
به چه نوع بیزینس پلنی نیاز دارید؟
پاسخ کوتاه این است… بستگی دارد.
برای پاسخ دقیق لازم است مرحله فعلی کسب و کار شما، مخاطبان مورد نظر و نحوه ومورد استفاده از این طرح مشخص شود . پاسخ نشان می دهد که چه فرمتی برای کسب وکار شما بهتر عمل می کند. لازم است به یاد داشته باشید، فقط برنامه ریزی شانس موفقیت شما را در راه اندازی و بهر برداری از کسب وکار را افزایش می دهد. ولی مهم است که گزینه ای را انتخاب کنید که نیازهای شما را تامین و پشتیبانی کند. و برای انتخاب گزینه درست زیاد معطل نشوید و نوشتن طرح خود را به تاخیر نیندازید.
پس چگونه شما این انتخاب را می کنید؟
- اولین مورد اینست که درک کنید که چرا به یک طرح تجاری نیاز دارید
- و برای آن چه بیزینس پلن تهیه می کنید؟
- آیا آنرا برای ارایه به سرمایه گذاران بالقوه می خواهید؟ یا درخواست وام دارید؟
- آیا می خواهید بفهمید که ایده کسب و کار شما قابلیت اجرایی دارد یاخیر ؟
ممکن است به یک یا چند دلیل به یک بیزینس پلن نیاز داشته باشید. کاری که قصد انجام آن را دارید به شما نشان می دهد که به چه نوع طرحی نیاز دارید.
به عنوان مثال: اگر به دنبال سرمایه گذاری هستید، ممکن است یک برنامه و طرح قوی تر و دقیق تر لازم باشد. اما اگر فقط تست یک ایده را مد نظر دارید قالب کوتاهتر طرح توجیهی با صرف زمان کمتر میتواند مفیدتر باشد لذا لازم است در ابتدا “با گزینه ها وماهیت فعالیت خود” آشنا شوید و در این مرحله نیازی نیست که یک متخصص برنامه ریزی شوید و تمام جزئیات مربوط به هر نوع برنامه را درک کنید. شما فقط باید اصول اولیه و داده های این فعالیت را به شرح ذیل بدانید:
- چه چیزی این نوع طرح را منحصر به فرد می کند؟
- مزایای آن چیست؟
- معایب آن چیست؟
- کدام نوع از کسب و کارها معمولاً از آن استفاده می کنند؟
با صرف زمان برای بررسی، متوجه خواهید شد که وارد چه فعالیتی شده اید و امکان بیشتری برای تکمیل برنامه خود خواهید داشت. بهعلاوه، با تنظیم وتدوین پاسخ ها طرحی را خواهید داشت که با در نظر گرفتن موارد استفاده شما ساخته شده است به این معنی که برای تبدیل آن به ابزاری ارزشمند نیازی به تدوین مجدد را ندارید. برای نزدیک شدن به مدل واقعی کسب وکارتان لازم است مقیاس آن را بزرگ نگیرید.
“از کوچک شروع کنید و رشد کنید”
هنگام انتخاب یک فرمت طرح کسب و کار، یک تاکتیک خوب این است که گزینه ساده و کوتاهتری انتخاب کنید و از آنجا کار خود را آغاز کنید. شما با این انتخاب در زمان و تلاش خود صرفه جویی می کنید و همچنان با یک بیزینس پلن کارآمد دست می یابید .بعلاوه، بهتر متوجه خواهید شد که چه برنامه ریزی بیشتر و دقیق تری را حتی با اخذ مشاوره ممکن است نیاز داشته باشید. و با اشراف به مدل از صفر شروع نخواهید کرد. در هر صورت نوع طرح کسب و کار مورد نیاز شما کاملاً بستگی به موقعیت و مورد استفاده شما از طرح را دارد. اما اجرای این تمرین سریع به شما کمک می کند تا گزینه های خود را محدود کنید. حالا بیایید به انواع معمول طرح کسب و کار که می توانید انتخاب کنید نگاهی بیندازیم.
بیزینس پلن حرفه ای
طرح توجیهی کسب و کار معمول (یا استاندارد) برای پروژه های متوسط و بزرگ بلحاظ سرمایه ،ساختار وفناوری یک سند گسترده و عمیق است که همه جنبه های کسب و کار شما را پوشش می دهد. این رایج ترین نوع طرحی است که با آن مواجه می شوید.
همانند طرحهای توجیهی صنعتی یک طرح کسب و کار حرفه ای 10 بخش را در بر می گیرد .
- خلاصه بخش های اجرایی
- شرح محصولات و خدمات و استانداردهای آن
- تحلیل بازار عرضه وتقاضا
- تحلیل وضعیت رقابت
- طرح بازاریابی و فروش
- عملیات وفرایندهای کسب و کار
- نقاط عطف و معیارهای کلیدی
- سازمان و تیم مدیریت
- طرح مالی
- پیوست
چرا از این نوع طرح استفاده کنیم؟
این نوع طرح کسب و کار برای هر کسی که به رویدادهای برنامه ریزی کسب وکار خاص و اجرایی نزدیک می شود مناسب است همانند نیاز به ارائه طرح به بانکی و موسسات اعتباری یا برای جذب سرمایه گذار و تامین مالی از فرمت استاندارد بیزینس پلن استفاده می نمایند. و در موارد خاص نیز اگر نیاز به اضافه کردن جزئیات بیشتر در مورد حوزه های کسب کار خاصی را دارید تهیه این نوع طرح می تواند مفید باشد.
به عنوان مثال شما به عنوان یک فرد فعالیتی را شروع می کنید و نیازی به تعریف ساختار و تیم سازی ندارید. اما در نهایت به آستانه ای رسیدید که برای ادامه رشد و توسعه کسب وکار در مقیاس بزرگتر به کارکنان بیشتر و منابع مالی زیادتری نیاز دارید. یک راه برای کشف وپاسح به نقشهایی که به آنها نیاز دارید و نحوه عملکرد آنها، تکمیل بخش سازمان و مدیریت تهیه بیزینس پلن حرفه ای است.
این موارد ارزش تهیه یک طرح دقیق تر در این فرمت است. که با آن می توانید یک برنامه آماده برای تأمین مالی را نیز داشته باشید ، همچنین می توانید انتخاب کنید که کدام بخش ها دارای اولویت اجرایی بیشتری است.
مدل کسب وکار یک صفحه ای
طرح کسب و کار یک صفحه ای یک نسخه ساده (اما مفید) یک طرح کسب وکار است. از همان ساختار پیروی می کند، اما ایجاد آن بسیار ساده تر است. حتی می توان از آن به عنوان یک سند پیاده سازی و راهنما استفاده نمایید.
در اینجا نحوه سازماندهی وفرمت اطلاعات هنگام تهیه و استفاده از طرح یک صفحه ای بشرح زیر آمده است:
- ارزش های پیشنهاد
- نیاز بازار
- راه حل شما
- رقابت
- بازار هدف
- فروش و بازاریابی
- بودجه و اهداف فروش( ساختار هزینه و در آمد )
- نقاط عطف
- خلاصه وضعیت تیم
- شرکای کلیدی ومشتریان
- نیازهای مالی
- کانال های ارتباطی
فرمت خام بیزینس مدل می توانید از طرح یاب دانلود نمایید.
چرا از این نوع طرح استفاده کنیم؟
مدل پلن یک صفحه ای کسبب وکار سریعتر و راحت تر از طرح های معمول تهیه می شود. شما می توانید یک طرح یک صفحه ای را در کمتر از 30 دقیقه بنویسید.و همچنان جزئیات حیاتی موجود در یک طرح استاندارد را در قالبی قابل مدیریت ترپوشش دهد،
بنابراین، اگر برای اولین بار در حال بررسی یک ایده کسب وکار هستید یا استراتژی خود را به روز می کنید، یهتر است ابتدا مدل و طرح یک صفحه ای ایده آل آن را تهیه کنید و کل طرح خود را تنها ظرف چند دقیقه مرور و به روز سانی نمایید.درخواست وام با این نوع طرح احتمالاً منطقی نخواهد بود. وام دهندگان معمولاً می خواهند برنامه دقیق تری را برای ارزیابی دقیق ریسک های احتمالی ببینند. با این حال، این یک گزینه عالی برای آگاهی دهی به سرمایه گذاران است.در هر زمان یک خلاصه اجرایی یا یک برنامه یک صفحهای جهت ارائه پیشفرض های فنی و مالی برای مخاطبان و ذینفعان مفید است و با صرف زمان مطالعه اندکی مفاهیم و نیازهای نسبی راه اندازی طرح را درک می نمایند. ودر نهایت تهیه یک طرح کسب وکار دقیق تر به اندازه هر چیز دیگری مرتبط با مهیا و آماده شدن شرایط است. و در مراحل اجرایی متناسب با پیشرفت پروژه اگر همه چیزهایی را که یک طرح حرفه ای را پوشش می دهد بررسی نکنید، برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده با مشکل مواجه خواهید شد. اما اگر پروژه کوچک مقیاس است و یا اگر قصد ندارید به دنبال کمک مالی باشید، اغلب تنها چیزی که نیاز دارید یک طرح یک صفحه ای است. نکته کلیدی این است که لازم است مرتباً آن را بازبینی کنید تا در صدر کسب و کار خود باقی بمانید. جال لازم است دو فرآیند منحصر به فرد را برای کمک به شما در زمینه برنامه ریزی بررسی کنیم:
فرآیند برنامه ریزی ناب
برنامه ریزی ناب فرآیندی است که از طرح یک صفحه ای شما به عنوان ابزار تست استفاده می کند. هدف این است که یک برنامه ایجاد کنید و بلافاصله آن را به مرحله اجرا درآورید تا ببینید آیا ایده های شما واقعاً قابلیت اجرایی دارد یا خیر. شما معمولاً بر روی یک (یا همه) حوزه های زیر تمرکز می کنیدوبه سوالات پاسخ می دهید:
- استراتژی – چه کاری شما انجام خواهید داد
- تاکتیک ها – چگونه آن را انجام خواهید داد
- مدل کسب و کار – چگونه پول در می آورید
- برنامه – چه کسی مسئول است و چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد.
چرا از این فرآیند استفاده کنیم؟
برنامه ریزی ناب برای مشاغلی که نیاز به حرکت سریع، آزمایش فرضیات، تجدید نظر و حرکت مجدد دارند، بهترین است. این فرایند کوتاه و ساده است و به این معناست که همه پاسخ ها را در سریع ترین زمان ممکن در یک صفحه می توانید قرار دهید. به همین دلیل است که برای استارتاپ ها در ابتدای فعالیت بسیار محبوب است. و در ابتدا آنها لزوماً نیازی به یک برنامه دقیق ومقصل ندارند، زیرا بیشتر بر روی تعیین اینکه آیا یک ایده تجاری سازی و قابلیت دوام را دارد یا خیر متمرکز هستند. تنها اشکال این است که این فرآیند برنامه ریزی اساساً برای کاربرد در مراحل اولیه کسب و کارهای ساخته شده است و می تواند ابزار مفیدی برای کسب و کارهایی باشد که به دنبال آزمایش یک استراتژی هستند، اما ممکن است برای مدیریت مداوم و در مراجل پیشرفت کسب و کار مفید نباشد.
برنامه ریزی رشد
برنامه ریزی رشد یک فرآیند برنامه ریزی متمرکز بر امور مالی است که برای کمک به شما در تصمیم گیری های سریع و استراتژیک طراحی شده است. دوباره این مدل نیز با یک برنامه یک صفحه ای شروع می شود که استراتژی، تاکتیک ها، مدل کسب و کار و برنامه زمانی شما را مشخص می کند. گام بعدی ایجاد یک پیشبینی مالی کارآمد است که شامل فروش پیشبینی شده، هزینهها و جریانهای نقدی میشود.
از آنجا که شما کسب و کار خودتان را اداره می کنید. همانطور که پیش می روید، عملکرد مالی واقعی خود را دنبال کنید و زمانی را برای مقایسه آن با پیش بینی های خود اختصاص دهید. اگر تفاوت هایی را مشاهده کردید، این اختلافات ممکن است نشان دهنده مشکلات یا فرصت هایی باشد که نیاز به تعدیل استراتژی فعلی شما دارد.
چرا از این فرآیند استفاده کنیم؟
برنامه ریزی رشد، سادگی طرح یک صفحه ای و سرعت برنامه ریزی ناب را با قدرت پیش بینی مالی ترکیب می کند. این فرآیند برای هر مرحله از کسب وکار مفید می کند و حتی به شما امکان می دهد اگر از قبل برنامه ای دارید آن را به مرحله پیش بینی ببرید.
با برنامه ریزی رشد شما می توانید :
- به طور منظم وضعیت مالی خود را بررسی کنید
- بهتر درک کنید که کسب و کار شما چگونه عمل می کند
- تصمیمات سریع و مطمئن بگیرید
این فرآیند بر رشد کسب و کار شما متمرکز است. اگر در حال حاضر پرداختن به امور مالی شما در اولویت نیست، اشکالی ندارد. در عوض با یک برنامه یک صفحه ای شروع کنید و زمانی که آماده شدید، برنامه ریزی رشد را دوباره مرور کنید. یا از کارشناسان برای برنامه ریزی با توان تحلیل پیشرفته تر بهره بگیرید
طرح توجیهی داخلی
گاهی اوقات شما فقط نیاز به یک طرح توجیهی دارید که به عنوان یک ابزار مدیریت داخلی عمل کند. طرجی که به مدیران به شما در موارد زیر کمک کند:
- اهداف تجاری را تعیین یا بازنگری کنید
- یک نمای کلی در سطح بالا از عملیات را ارائه دهد
- برای بودجه بندی و پیش بینی های مالی آماده شود
- طرح توسعه یا محدود نمودن فعالیتی را بررسی کند
برای این کار نیازی به یک طرح تجاری طولانی و مفصل ندارید. فقط سندی که ایجاد آن آسان است، برای توسعه یا بازنگری استراتژی شما مفید است و می تواند در تصمیم گیری با ریسک کمتر مفید باشد .
چرا از این نوع طرح استفاده کنیم؟
اگر قصد ندارید طرح خود را به افراد خارج از کسب و کار خود ارائه دهید، طرح داخلی گزینه بسیار خوبی است. به خصوص اگر یک کسب و کار در حال اجرا هستید که ممکن است قبلاً برنامه ای ایجاد کرده باشید. ممکن است فقط به چیزی ساده برای استفاده روزمره نیاز داشته باشید.
برنامه ریزی 5 ساله بنگاه اقتصادی
برخی از سرمایه گذاران یا ذینفعان بنگاههای اقتصادی ممکن است یک برنامه بلندمدت تا پنج سال درخواست کنند. آنها معمولاً می خواهند چشم انداز شما را برای آینده درک کنند و اهداف بلند مدت یا نقاط عطف شما را ببینند.
چرا از این نوع طرح استفاده کنیم؟
راستش را بخواهید، ایجاد یک طرح تجاری بلندمدت دقیق معمولاً اتلاف وقت چرا که پارامترها و متغیرهای متعددی پیش بینی نشده در طول پنج سال بگونه ای حادث می شوند که پیش بینی های بلند مدت را غیر دقیق می سازد . چند استثنا وجود دارد:
یک برنامه بلند مدت به طور خاص درخواست می شود شما می خواهید چشم انداز بلند مدت خود را ترسیم کنید
کسب و کار شما به یک بازه زمانی طولانی برای بازده سرمایه گذاری نیاز دارد، مانند:
- توسعه املاک و مستغلات
- تولید محصولات پزشکی
- توسعه حمل و نقل، خودرو، هوانوردی یا هوافضا
واقعیت این است که شما نمی توانید پیش بینی کنید که در ماه آینده چه اتفاقی خواهد افتاد، چه برسد به یک، سه یا پنج سال آینده مگر اینکه روند فعالیت ها براساس نرخ تنزیل برای شما اهمیت داشته باشد. بنابراین، هنگام ایجاد یک برنامه بلند مدت، بیش از حد به جزئیات نپردازید. روی ایجاد اهداف بلندمدت، اهداف رشد سالانه و نقاط عطف اهدافی که میخواهید به آنها برسید تمرکز کنید. سپس اینها را در مرحله نخست در یک طرح تک صفحه ای متمرکز تر تکمیل کنید که در واقع کسب و کار فعلی شما را توصیف می کند و می توانید در گام بعد آن را دقیق تر نمایید .
طرح کسب و کار فعالبت های غیر انتفاعی
یک طرح کسب و کار غیرانتفاعی با یک طرح کسب وکار اقتصادی تفاوت چندانی ندارد. شما هنوز هم باید تمام بخش هایی را که در بالا ذکر کردم تا به شما در ایجاد یک کسب و کار پایدار کمک کند را پوشش دهید. تفاوت های اصلی در یک طرح غیرانتفاعی بودجه بندی و آگاهی از اهداف آن گره خورده است. شما باید موارد زیر را دقیق حساب کنید:
- تحوه تامین منابع و فعالیت های جمع آوری کمک های مالی
- نحوه هم بستگی و مشارکت ها
- استراتژی های ترویج و توسعه
همچنین باید اهداف تعیین کنید، عملکرد را پیگیری کنید و نشان دهید که تیم مناسبی برای اداره یک سازمان از نظر مالی سالم دارید. دراین سازمانها شما فقط به دنبال سود نیستید، بلکه در تلاش هستید تا یک ماموریت را انجام دهید. اما اگر سازمان شما از نظر مالی پایدار نباشد، نمی توانید به جامعه خود خدمت کنید. اگر بتوانید از طرح کسب و کار خود برای نشان دادن اینکه یک سازمان غیرانتفاعی به خوبی سازماندهی شده استفاده کنید، به احتمال زیاد حامیان و کمک کنندهها را جذب کرده و سرمایهگذاران را متقاعد میکنید که تأمین مالی کنند.
جمعبندی
در مورد نوع طرح کسب و کاری که انتخاب می کنید زیاد معطل نشوید. به یاد داشته باشید، همیشه می توانید از کوچک شروع کنید و در صورت نیاز گسترش دهید.
برای کمک به شما در انجام این کار، توصیه می کنم الگوی طرح کسب و کار یک صفحه ای را از طرح یاب بگیرید . به ویژه اگر در حال بررسی یک ایده هستید و به یک راه سریع برای مستند کردن نحوه عملکرد کسب و کار خود نیاز دارید، مفید است. اگر میدانید که به دنبال تأمین مالی هستید، الگوی طرح توجیهی آماده ما را دانلود کنید.
در نهایت، اگر به الهام گرفتن نیاز دارید، کتابخانه ما را با بیش از صدها نمونه طرح توجیهی تجاری را ببینید و بررسی کنید اینها می توانند بینش خاصی در مورد آنچه باید در یک صنعت معین روی آن تمرکز کنید، ارائه دهند. به یاد داشته باشید، فقط با تصمیم به نوشتن یک طرح کسب وکار ، احتمال موفقیت خود را افزایش می دهید.